199.400 cử nhân, thạc sĩ thất nghiệp - lạ lùng càng học càng dễ...đứng đường

Nền giáo dục của ta đi ngược so với thế giới vì hiện Bộ GD&ĐT kiểm soát đầu vào rất chặt chẽ nhưng đầu ra lại không kiểm soát, TS. Nguyễn Tùng Lâm cho biết.

Càng học càng thất nghiệp
Theo Bản tin cập nhật thị trường lao động Việt Nam quý II năm 2015 do Viện Khoa học Lao động Xã hội vừa công bố, tỷ lệ thất nghiệp chung đã giảm, tuy nhiên số lượng người có trình độ đại học, sau đại học thất nghiệp vẫn tiếp tục tăng cao với hơn 199.400 người , chiếm 17,4% số người thất nghiệp (tăng 22.000 người so với quý I).
Theo số liệu thống kê lao động đã qua đào tạo cho thấy ngoại trừ nhóm trình độ cao đẳng có tỷ lệ thất nghiệp giảm so với quý 1/2015 (từ 7,13% xuống còn 6,56%), thì tỷ lệ thất nghiệp của các nhóm trình độ chuyên môn kỹ thuật khác đều tăng.
Cụ thể: Nhóm có trình độ đại học trở lên tăng từ 3,92% lên 4,6%; trình độ trung cấp tăng từ 3,66% lên 4,49% và trình độ sơ cấp tăng từ 2,05% lên 2,71%.
Bà Nguyễn Thị Lan Hương, Viện trưởng Viện Khoa học Lao động và Xã hội cho rằng, tỷ lệ lao động trình độ đại học thất nghiệp tăng là do quy mô tuyển sinh đại học quá cao so với nhu cầu lao động.

Đây cũng là nguyên nhân chính khiến số lao động có chuyên môn kỹ thuật, đặc biệt là trình độ đại học gia tăng.
Phân tích cụ thể hơn về con số cử nhân thất nghiệp của quý II năm 2015, bà Hương cho biết: Số lao động có trình độ chuyên môn, kỹ thuật (chứng chỉ sơ cấp trở lên) có 10,7 triệu người, chiếm hơn 20% lực lượng lao động.
Trong đó, riêng trình độ đại học trở lên có 4,47 triệu người. Điều này cho thấy, nước ta đang mất cân đối về cơ cấu lao động qua đào tạo nghề và giáo dục đại học, người có bằng đại học dư thừa, nhưng lao động tay nghề lại thiếu.
Thất nghiệp! Lỗi tại ai?
Trao đổi với báo điện tử Giáo dục Việt Nam về nguyên nhân dẫn đến tình trạng sinh viên ra trường thất nghiệp ngày càng nhiều, TS. Nguyễn Tùng Lâm- Chủ tịch Hội tâm lý giáo dục Hà Nội cho rằng lỗi chủ yếu nằm ở 4 đối tượng sau:
Thứ nhất, người lao động (cử nhân ra trường) không căn cứ vào năng lực để chọn học ngành phù hợp. Hoặc trong quá trình học tập thì không chuyên tâm, chuyên sâu để khi ra trường có đủ năng lực, phẩm chất.
TS. Nguyễn Tùng Lâm nhấn mạnh, trong thời buổi cạnh tranh muốn có việc làm thì bắt buộc phải có năng lực chỉ có như vậy nhà tuyển dụng họ mới lựa chọn. Còn nếu cứ học theo kiểu phổ thông, học chỉ để lấy bằng thì thất nghiệp là điều dễ hiểu.
Cùng quan điểm với TS. Nguyễn Tùng Lâm, TS. Lê Thẩm Dương - Trưởng khoa Tài chính, Đại học Ngân hàng TP.Hồ Chí Minh từng chia sẻ trong buổi hội thảo cùng các bạn sinh viên rằng:
“Nguyên nhân lớn nhất dẫn đến thất nghiệp là thuộc về mỗi cử nhân, thạc sĩ không chịu tự thân vận động, trau dồi đầy đủ năng lực bao gồm: kiến thức, kỹ năng, thái độ để phục vụ công việc sau khi ra trường.
Nhiều sinh viên mới ra trường nhưng có quan niệm làm quan chứ không chịu làm lính, không bắt đầu với những công việc nhỏ nhất rồi phát triển từ từ. Ngược lại, họ đòi hỏi phải có công việc tốt, lương cao nhưng tất cả không biết mình đang ở đâu, đứng vị trí nào trong xã hội”