Từng là đại ca trong giới xã hội đen, đi tù như cơm bữa, đường phạm tội tưởng chừng không lối thoát nhưng "quay đầu lại là bờ", họ đã đoạn tuyệt quá khứ trở thành những con người có ích trong xã hội.
Đã một thời ở phường Hòa Hiệp Nam, quận Liên Chiểu, Đà Nẵng, nhắc đến Nguyễn Ngọc Bửu (tức Bửu "Liều") người dân ngại không muốn va chạm. Mười mấy năm về trước tội phạm có tiếng ở khu vực đèo Hải Vân cũng phải chờn tay sợ không dám làm anh Bửu phật ý.
Còn bây giờ, người ta biết đến Bửu "Liều” nhiều hơn, yêu mến anh hơn; những kẻ "đầu trộm đuôi cướp" thì lại càng sợ bởi anh là một dân phòng tận tụy, can đảm.
Trung tá Nguyễn Văn Quân (Phó trưởng Công an phường Hòa Hiệp Nam) kể, thời kỳ đó Bửu bị liệt vào danh sách “đặc biệt nguy hiểm” ở địa phương. Nhưng bất ngờ người này đã "hoàn lương", tích cực tham gia các hoạt động phòng chống tội phạm của tổ dân phòng.
13 năm qua, anh Bửu nhận không biết bao nhiêu bằng khen, giấy khen của công an và thành phố. Số vụ bắt cướp, bắt trộm cắp trên đường tuần tra của Bửu nhiều không kể xuể. Trong số này có những vụ mà lực lượng công an phải "bó tay", nhưng Bửu đã làm được. Tháng 10/2005 kẻ gian thường xuyên tháo dỡ bulong đường ray tại cung đường sắt Bắc Nam qua phường Hòa Hiệp Nam, ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác chạy tàu. Lực lượng công an nhiều ngày, nhiều tháng bám hiện trường để phục bắt nhưng không thành.
Không bỏ cuộc, cảnh sát khu vực cùng lực lượng dân phòng Hòa Hiệp Nam do Ngọc Bửu làm đội trưởng đã phá án thành công trong một đêm mưa bão. Kẻ gian khi bị khống chế, khóa tay giao nộp công an không thể ngờ rằng người bắt mình lại là tay giang hồ có tiếng ngày xưa.
“Với những dân phòng tận tụy, quả cảm như Bửu, công an địa phương như có thêm cánh tay đắc lực trong công tác phòng chống tội phạm, giữ gìn sự bình yên cho người dân thành phố”, trung tá Quân tâm sự.
Quyết tâm đoạn tuyệt với quá khứ tội lỗi, làm lại cuộc đời như Bửu còn có Võ Tấn Dũng (Đội phó dân phòng phường Hòa Minh, cũng ở quận Liên Chiểu). Ngày ra tù cũng là ngày mà Dũng tự hứa sẽ không bao giờ quay trở lại con đường cũ.
Hồi đó, trở về địa phương, cuộc sống của anh Dũng gặp rất nhiều khó khăn. Ai cũng e ngại và lảng tránh người thanh niên từng có lý lịch xấu này. Không nản chí, với nghề sửa xe máy được học trong trại cải tạo, Dũng mở tiệm sửa xe, quyết tâm làm ăn lương thiện.
Âm thầm khẳng định mình cùng chí tiến thủ, anh dần dần được bà con lối xóm yêu mến và kính trọng. Tuy nhiên, những người bạn tù của anh lại nghĩ khác. Khi biết Dũng "Tù" mở tiệm, một số người đã dụ dỗ anh vào con đường phạm pháp - tiêu thụ xe gian. Nhưng mọi sự lôi kéo, thậm chí đe dọa của chúng cũng không làm anh từ bỏ quyết tâm trở thành người tốt. Dũng "Tù” âm thầm làm “điệp viên hai mang”. Một mặt anh giả vờ nhận lời tiêu thụ xe cho bọn ăn cắp, một mặt anh liên hệ với công an địa phương để phá vụ trộm xe máy liên tỉnh đang làm đau đầu lực lượng chức năng.
Sau một thời gian, nhờ sự giúp sức của Dũng "Tù", công an đã bắt giữ được hàng loạt can phạm, thu 17 xe máy. Lần đó, anh Dũng được người đứng đầu Công an Đà Nẵng, Công an quận Liên Chiểu tặng bằng khen vì thành tích xuất sắc trong phòng chống tội phạm.
Anh Dũng tâm sự: “Lâu lắm rồi không còn ai nhìn tui bằng con mắt e ngại với cái tên Dũng "Tù” như hồi liên lục vào trại, ra khám nữa… Dũng "Tù” bây chừ được bà con khu phố và các công an tín nhiệm gọi là Dũng "Dân phòng” hay Dũng "Phá án” rồi".
Đầu năm 2011 đến nay anh Dũng còn 2 lần nhận khen thưởng đột xuất vì có thành tích dũng cảm bắt cướp, cướp có vũ khí. “Đó là niềm động viên, là động lực để tui luôn phấn đấu thay đổi bản thân, đoạn tuyệt với quá khứ. Tui đã trở thành người lương thiện, chỉ muốn góp một phần nhỏ bé giúp xã hội loại bỏ đi những kẻ xấu”, anh chia sẻ.
Minh Nhật