Sherlock Holmes tái xuất màn bạc

Là bậc thầy về suy luận, nhân vật thám tử Sherlock Holmes đã khiến độc giả và người yêu điện ảnh không ngừng suy đoán về ông trong suốt hơn một thế kỷ qua. Sherlock Holmes chuẩn bị tái xuất màn bạc trong bộ phim của đạo diễn Anh Guy Ritchie, sẽ được phát hành vào cuối tháng 12 tới đây.


Hơn 120 năm sau lần đầu tiên được nhà văn Athur Conan Doyle giới thiệu trên các trang sách, nhân vật nhà thám tử chống lại cái ác này đã được nhiều diễn viên thể hiện trên màn bạc. Đó là Michael Caine, Peter Cook, John Barrymore, John Cleese, Tom Baker, Roger Moore… Giờ đây, trong bộ phim của đạo diễn Ritchie, tài tử Mỹ Robert Downey Jr. là người hóa thân thành Sherlock Holmes.




Robert Downey Jr. trong vai Sherlock Holmes


Đối với hàng triệu người hâm mộ, Sherlock Holmes sẽ không bao giờ chết, nhưng họ vẫn có chút e dè về nguồn gốc của ông. Các nhà nghiên cứu cho rằng nhân vật này là hiện thân của tiến sĩ Joseph Bell ở Trường Đại học Y Edinburgh từng dạy Conan Doyle trong giai đoạn 1876 - 1877. Lúc đó, Bell 39 tuổi, dáng cao gầy, mũi nhọn, mắt sắc. Bell rất thích cho các sinh viên y khoa thấy được sức mạnh logic và suy luận của ông qua sự quan sát các bệnh nhân.

Tháng 3/1886, Conan Doyle đã nghĩ về người thầy của mình khi đang viết cuốn truyện mới sau khi tiểu thuyết đầu tay The Firm Of Girdlestone bị hai nhà xuất bản từ chối. Sau này, Conan Doyle cho biết: “Emile Gaboriau (nhà văn trinh thám Pháp, “cha đẻ” của nhân vật thanh tra Lecoq) đã cuốn hút tôi bằng những cốt truyện rõ ràng, ngắn gọn và nhân vật thám tử bậc thầy Auguste Dupin do Edgar Allen Poe tạo ra là một trong những người hùng của tôi từ khi còn bé. Nhưng liệu tôi có thể tạo nên một nhân vật như vậy cho riêng mình? Lúc đó tôi nghĩ đến người thầy Joseph Bell, về gương mặt, sự ưa thích khám phá và các thủ thuật kỳ lạ của ông. Lúc đó tôi nghĩ nếu biến ông thành một thám tử thì chắc chắn nhân vật sẽ tạo được sức lôi cuốn”.

Hình ảnh nhân vật Sherlock Holmes trên tạp chí Strand năm 1891

Thế là nhân vật Sherlock Holmes bắt đầu xuất hiện trong tiểu thuyết trinh thám A Study In Scarlet (1887). Doyle viết cuốn truyện này trong sáu tuần và ban đầu định đặt tên là A Tangled Skein. Trước khi mang tên Sherlock Holmes, nhân vật thám tử từng được đặt là Sheridan Hope, rồi sau đó là Sherringford Holmes. Tháng 7-8/1891, hai câu chuyện về nhân vật này mang tựa đề A Scandal In Bohemia, The Red-Headed League xuất hiện trên tạp chí Strand và gặt hái thành công ngay lập tức, kéo theo serie hơn 50 câu chuyện đã được đăng cho tới tháng 7/1892. Ông chủ bút tạp chí Strand đã đặt Doyle viết tiếp serie truyện thứ hai gồm 12 câu chuyện với khoản nhuận bút “kếch xù” vào thời điểm đó - 1.000 bảng/truyện - và phát hành thành The Memoirs Of Sherlock Holmes. Năm 1893, Conan Doyle để cho nhân vật người hùng của mình chết trong câu chuyện The Final Problem kể về việc Holmes chiến đấu với tên Moriarty đê tiện tại thác Reichenbach ở Thụy Sĩ. Nhưng 10 năm sau, nhà văn đã buộc phải đưa Holmes trở lại với câu chuyện The Adventure Of The Empty House được in trên tạp chí Strand. Sau đó, Conan Doyle tiếp tục tung ra ba tuyển tập là The Return Of Sherlock Holmes, His Last Bow và The Casebook Of Sherlock Holmes.

Kể từ khi nhà văn qua đời vào năm 1930, Holmes cùng người đồng hành là bác sĩ Watson vẫn tiếp tục xuất hiện trên màn bạc. Bộ phim đầu tiên về nhân vật thám tử lừng danh này được tung ra hồi năm 1900 với tựa đề Sherlock Holmes Baffled, nhưng nó chỉ dài chưa tới 1 phút. Hình ảnh màn bạc đích thực đầu tiên của Holmes được đặc tả qua diễn xuất của Maurice Costello trong phim Held For A Ransom vào năm 1905 dựa theo tiểu thuyết The Sign Of Four. Trong thế kỷ 20 đã có hơn 100 bộ phim về Sherlock Holmes. Chẳng hạn như từ năm 1908 đến 1911, hãng Nordisk của Na Uy đã sản xuất 13 phim do Viggo Larsen thủ vai chính. Hãng Eclair làm 8 phim với vai chính do Georges Treville đảm nhiệm và Stoll Picture Productions dàn dựng 47 phim chỉ trong vòng ba năm với Eille Norwood thủ vai Holmes. Tất cả các tác phẩm kể trên đều là phim câm nhưng chúng hết sức tinh tế.

Có điều lạ là không phim nào mang bối cảnh thời kỳ Victoria u ám (1837-1901) mà các diễn biến đều xảy ra ở thời những năm 1910-1920. Trong thập niên 1940, hãng Fox và Columbia dàn dựng 14 phim về Holmes mang bối cảnh thời chiến, mô tả nhân vật này và Watson chiến đấu chống lại những kẻ hung ác là phát xít Đức… Diễn viên thủ vai Holmes được tác giả Conan Doyle ưa thích nhất là Eille Norwood.

10 PHIM ĂN KHÁCH NHẤT BẮC MỸ CUỐI TUẦN QUA 1. A Christmas Carol: 31 triệu USD 2. This Is It: 14 triệu USD 3. The Men Who Stare At Goats: 13,3 triệu USD 4. The Fourth Kind: 12,5 triệu USD 5. Paranormal Activity: 8,6 triệu USD 6. The Box: 7,8 triệu USD 7. Couples Retreat: 6,4 triệu USD 8. Law Abiding Citizen: 6,1 triệu USD 9. Where The Wild Things Are: 4,2 triệu USD 10. Astro Boy: 2,5 triệu USD

Lương Tuấn Vĩ