XY và thắc mắc tinh hoàn “lạc chỗ”

[Kênh 14] – Vì sao tinh hoàn lại không nằm đúng chỗ "quy định" và cứ "lạc đường" như vậy nhỉ?
1. Em đã nghe nhiều tới hiện tượng tinh hoàn ẩn ở các XY, nhưng thực sự chưa hiểu rõ hiện tượng này là như thế nào (Việt Hùng, 17 tuổi)

Trả lời:

Việt Hùng thân mến!

Tinh hoàn ẩn là một bệnh thường gặp ở các XY đặc biệt là ở độ tuổi sơ sinh cho đến dưới 6 tuổi. Đó là vị trí nằm bất thường của tinh hoàn, khi đó tinh hoàn không ở trong bìu như bình thường mà lại chạy lên tít tận ổ bụng hoặc zích zắc trèo xuống ở ống bẹn.


Khi ấy, tinh hoàn thường ẩn nấp rất tinh nghịch, có XY tinh hoàn ẩn chỉ ẩn ở một bên nhưng có XY lại ẩn tinh hoàn ở cả hai bên đấy.

2. Em cu Bi nhà em cũng đã ở tình trạng một bên tinh hoàn ẩn nè, nó chạy ra bẹn í. Nhưng ba mẹ em đã cho cu Bi đi phẫu thuật rùi, giờ lại bình thường. Nhưng em vẫn muốn biết nguyên nhân gây nên hiện tượng này là do đâu ạ? (Yến Nhi, 15 tuổi)


Trả lời:

Tinh hoàn ẩn là một dị tật bẩm sinh gặp khá nhiều ở các boy. Bệnh xảy ra do sự bất thường trong quá trình đi xuống của tinh hoàn trong thời kỳ bào thai. Bạn biết không, ở thời kỳ phôi thai tinh hoàn bắt nguồn từ tuyến sinh dục nguyên thuỷ nằm ở vùng thắt lưng. Nhưng bắt đầu từ tháng thứ 3 của thai kỳ tinh hoàn sẽ di chuyển từ vùng lưng xuống bìu và thường nằm hẳn trong bìu vào tháng thứ 8. Sự đi xuống này của tinh hoàn chủ yếu xảy ra vào 3 tháng cuối của thai kỳ do đó nếu XY nào sinh thiếu tháng, tình trạng tinh hoàn ẩn sẽ hay ghé thăm hơn những XY sinh đủ tháng. Theo ngiên cứu thì trong 6-9 tháng đầu của trẻ sơ sinh, sự đi xuống của tinh hoàn vẫn có thể tiếp tục xảy ra nhưng sau 1 tuổi khả nǎng tinh hoàn đi xuống rất hiếm.

Phải nói rằng, quá trình đi xuống bất thường của tinh hoàn trong thời kỳ bào thai hiện vẫn còn chưa xác định rõ nguyên nhân. Có nhiều giả thuyết thì cho rằng nguyên nhân do dị dạng giải phẫu, loạn sản tinh hoàn, thiếu hocmon kích thích tố…

3. Có phải là để biết tình trạng bệnh tinh hoàn ẩn thì chỉ cần qua sờ nắm để kiểm tra là sẽ biết liền phải không? (Lê Tiến, 16 tuổi)

Trả lời:

Thường thì khi bạn còn là cậu bé 1, 2 tuổi, các mama cũng hay sờ nắm tinh hoàn để kiểm tra xem nó có gì bất thường không đấy. Tuy nhiên, đó chỉ là biện pháp kiểm tra cho sự yên tâm bên ngoài thui bởi việc chẩn đoán không phải đơn giản như thế. Để xác định được tinh hoàn ẩn một bên hay hai bên, có còn sờ thấy không thì phải nhờ các nhà chuyên môn cơ. Khi ấy, rất cần tới sự can thiệp của một số biện pháp như xét nghiệm, siêu âm, chụp cắt lớp,… để tìm ra sự bất thường của nó.


4. Vì sao việc phát hiện và điều trị sớm tình trạng tinh hoàn ẩn lại quan trọng như thế? Có phải nếu không được phẫu thuật, nó sẽ để lại những biến chứng khôn lường không? (Anh Sơn, 17 tuổi)

Trả lời:

Bạn Anh Sơn thân mến!

Đúng là bệnh tình này ở các XY rất cần được phát hiện và điều trị sớm bởi nó ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe sinh sản của các XY sau này. Các XY khi gặp bệnh tình này sẽ phải đối diện với một số biến chứng của tinh hoàn ẩn như có thể gây ra vô sinh do sự thoái hóa của tinh hoàn, loạn sản gây ung thư hóa ở tinh hoàn ẩn rất cao so với tinh hoàn binh thường. Ngoài ra cũng có thể gặp các biến chứng xoắn vặn tinh hoàn, chấn thương vỡ tinh hoàn ẩn…



Vì thế các mama cần phát hiện bệnh sớm để các XY sớm được can thiệp bằng các phương pháp điều trị khác nhau, tốt nhất là trong độ tuổi từ 1-6 tuổi nhằm bảo vệ và cải thiện chức năng của tinh hoàn, đặc biệt là khả năng sinh tinh ở các boy. Hơn nữa qua thăm khám phát hiện bệnh, nó còn giúp điều trị những bất thường phối hợp, ngăn ngừa các chứng xoắn tinh hoàn đấy, teenboy ạ.

Nếu các teen có thắc mắc về vấn đề sức khỏe giới tính, bạn hãy gửi mail về [email protected] để Kênh14 chia sẻ cùng bạn nhé!