10 cú lừa ngoạn mục nhất trong lịch sử

Ngựa gỗ thành Troy, Han van Meegeren vẽ giả tranh của danh họa Vemeer, siêu lừa Madoff và chuỗi Ponzi khổng lồ… được coi là những cú lừa ngoạn mục nhất trong lịch sử thế giới.

1. Ngựa gỗ thành Troy

Mô hình ngựa gỗ thành Troy được các nhà làm phim sử dụng.

Nếu có sự công bằng giữa tình yêu và chiến tranh thì đây có lẽ là điều dối trá có thể tha thứ nhất. Khi hoàng tử Paris của thành Troy bỏ trốn với Helen, vợ của vua Spartan của Hy Lạp, chiến tranh đã bùng nổ. Cuộc chiến đã hoành hành suốt 10 năm khi người dân thành Troy tin rằng cuối cùng họ đã vượt qua người Hy Lạp. Nhưng họ không biết rằng, người Hy Lạp đang có một âm mưu khác.

Với tính toán xảo quyệt, người Hy Lạp đã dựng một con ngựa gỗ khổng lồ với một chiếc bụng rỗng chứa đầy quân lính nấp trong đó. Sau đó, họ thuyết phục kẻ thù của mình rằng con ngựa này là một lời cầu hòa. Người dân thành Troy đã vui mừng nhận món quà và đem nó vào trong thành. Đêm hôm đó, khi những người dân thành Troy ngủ say, những lính Hy Lạp trốn bên trong con ngựa đã lẻn ra ngoài và tấn công thành Troy.

Đây là một trong những mánh lới vĩ đại thành công nhất được biết tới trong lịch sử, nếu nó là sự thật. Đại thi hào Homer đề cập tới sự xuất hiện con ngựa gỗ trong "The Iliad", và văn hào Virgil cũng kể lại câu chuyện về sự sụp đổ của thành Troy trong thi phẩm "The Aeneid." Bằng chứng cho thấy Troy tồn tại và mang lại giá trị cho câu chuyện của Homer, và các học giả từ lâu đã điều tra về độ chính xác của câu chuyện này. Một giả định đằng sau con ngựa thành Troy tới từ nhà sử học Michael Wood, người đưa ra ý kiến rằng đó chỉ đơn thuần là một phiến gỗ lớn hình một con ngựa được đưa vào thành phố.

Dù thế nào đi nữa, câu chuyện trên giành được một vị trí thường trực trong trí tưởng tượng của người phương Tây như một lời cảnh báo rằng hãy cẩn thận với những món quà của kẻ thù mang tặng.

2. Han van Meegeren giả mạo Vemeer

Một trong những bức tranh của Meegeren giả làm tranh của danh họa Vermeer.

Sự dối trá này tới từ sự hão danh trong nghệ thuật. Han van Meegeren là một họa sĩ, người luôn cảm thấy bị đánh giá thấp và nghĩ rằng ông có thể lừa các chuyên gia nghệ thuật thừa nhận tài năng của mình.

Đầu thế kỷ XX, các học giả đã tranh luận về việc liệu họa sĩ Hà Lan vĩ đạiVermeer có vẽ hàng loạt các tác phẩm miêu tả cảnh trong Kinh thánh hay không. Nhân cơ hội này, Van Meegeren đã làm giả một trong những tác phẩm đó. Với sự chú ý từng chi tiết, Han van Meegeren đã làm giả từ các vết nứt tới tuổi của bức tranh. Các chuyên gia tin rằng những bức tranh là thật và Meegeren đã làm giả cũng như bán được nhiều bức tranh của Vermeers hơn nữa. Sự tham lam đã vượt qua khát vọng được khen ngợi khi Meegeren quyết định không trở lại là chính mình.

Tuy nhiên, Meegeren, người đã làm giả tranh Vemeer trong những năm 1930, 1940 đã phạm phải một sai lầm lớn. Ông đã bán một bức tranh cho một thành viên của Đảng Quốc xã ở Đức. Sau chiến tranh, quân Đồng minh quy Meegeren là kẻ bán "kho báu quốc gia" cho kẻ thù. Nhằm xoay chuyển tình thế, Meegeren buộc phải nói thật về những bức tranh của mình.

Meegeren qua đời vì một cơn đau tim 2 tháng sau khi mãn hạn 1 năm tù.

3. Siêu lừa Madoff

Siêu lừa Madoff khiến cả phố Wall bàng hoàng

Năm 2008, Madoff thú nhận đã lừa khoảng 50 tỉ USD từ các nhà đầu tư, những người tin tưởng trao tài sản của họ cho y. Madoff đã sử dụng kế hoạch Ponzi” (Ponzi-Scheme) để duy trì trò lừa đảo của mình hơn một thập kỷ.

Cú lừa kinh điển này được đặt theo tên của trùm lừa đảo tín dụng đa cấpCharles Ponzi đầu thế kỷ XX. Phương thức hoạt động của mô hình Ponzi như sau: kẻ đi vay cam kết sẽ trả lợi tức cao cho các nhà đầu tư nhưng thay vì đem tiền đi đầu tư, kẻ đi vay lại giữ số tiền này cho mình và sử dụng khoản vay từ nhà đầu tư mới để trả cho những nhà đầu tư trước đó.

Madoff không phải là người phát minh ra trò lừa đảo này nhưng y lại khiến mô hình của nó lớn hơn bao giờ hết. Không chỉ lập kỷ lục về số tiền thu được mà chuỗi Ponzi của Madoff còn dài hơn bất kỳ kẻ lừa đảo nào khác. Thường thì những kẻ sử dụng phương thức Ponzi để lừa tiền sẽ nhanh chóng bị phát hiện bởi vì càng ngày họ càng cần phải tìm nhiều nhà đầu tư.

Cú lừa của Madoff khiến cả phố Wall bàng hoàng bởi Madoff, cựu chủ tịch sàn chứng khoán NASDAQ, từng là một chuyên gia được coi trọng và đầy tài năng trong lĩnh vực tài chính.

4. Anna Anderson giả công chúa Alias Anastasia

Công chúa Anastasia (trái) và kẻ giả danh Anderson.

Với sự tấn công dữ dội của cuộc Cách mạng Nga, sự tồn tại của một gia đình hoàng gia là điều không thể chấp nhận được. Năm 1918, các thành viên trong gia đình hoàng gia Romanov bị giết: Nga Hoàng Nicholas II, vợ, con trai và bốn con gái ông, để đảm bảo rằng không có người thừa kế hợp pháp sau đó có thể đứng lên và tập hợp dân chúng nổi dậy.

Ngay sau đó, đã có tin đồn rằng một số thành viên gia đình hoàng gia đã trốn thoát và sống sót. Rất nhiều người tự nhận mình chính là một trong số đó và nổi lên là trường hợp của Anderson. Năm 1920, Anderson đã được đưa vào bệnh viện sau khi cố gắng tự tử và thú nhận rằng cô là công chúa Anastasia, con gái út của gia đình hoàng gia. Anderson thuyết phục mọi người bằng một kiến thức đáng ngạc nhiên về gia đình và cuộc sống của gia đình hoàng gia tại tòa án.

Một số họ hàng xa và những người biết sơ sài Anastasia tin rằng Anderson là công chúa nhưng đa số đều không chấp nhận điều này. Năm 1927, một người bạn cùng phòng cũ của Anderson tuyên bố rằng tên thật của cô ta làFranziska Schanzkowska chứ không phải công chúa Anastasia. Điều đó vẫn không ngăn được Anderson cho phép mình hưởng thụ sự nổi tiếng và có được một khoản thừa kế từ hoàng gia. Anderson đã phải đối mặt với nhiều vụ tố tụng trong suốt nhiều thập kỷ nhưng cô vẫn mắc kẹt trong câu chuyện của mình cho tới khi qua đời vào năm 1984. Nhiều năm sau đó, các kiểm tra ADN đã xác nhận Anderson là kẻ giả mạo. Năm 2009, các chuyên gia đã có thể kết luận tất cả các hài cốt được tìm thấy và không thành viên hoàng gia nào trốn thoát khỏi cuộc thanh trừng vào năm 1918.

5. Titus Oates và âm mưu sát hại vua Charles Đệ Nhị

Oates vẫn ngoan cố khai man trước tòa.

Được nuôi dạy bởi một giáo sĩ Tin Lành, Oates vào trường Cambridge để học về các yêu cầu trong giáo hội Anh. Sau khi bị đuổi khỏi giáo hội vì có hành vi không đứng đắn, Oates bắt đầu liên kết với Công giáo và giả vờ cải tà quy chính. Với sự khuyến khích của Israel Tonge, một người chống công giáo, Oates thâm nhập vào lãnh thổ của đối phương bằng cách vào một trường dòng. Thực tế, Oates và hai trường dòng, cả hai đều trục xuất y. Tuy nhiên, điều đó không quan trọng. Bởi lúc này, Oates đã thu thập đủ thông tin nội bộ và những cái tên để tiến hành cuộc tàn phá khổng lồ.

Năm 1678, Oates bịa đặt và giả vờ để lộ âm mưu mà trong đó các thầy tu dòng Tên đang có kế hoạch sát hại vua Charles Đệ Nhị. Ý đồ của kế hoạch này là muốn đưa em trai vua là James lên thay Charles và xóa bỏ giáo hội Anh để phục hồi Công giáo. Lời nói dối của Oates đã gây ra sự hoang mang trong suốt 3 năm, kích động những phần tử chống Công giáo và kết quả là gây ra những vụ hành quyết khiến khoảng 35 người thiệt mạng.

Sau khi vua Charles qua đời vào năm 1685, James đã lên làm vua nhưng Oates vẫn cố khai man trước tòa. Sau đó, y đã bị kết án và bỏ tù. Tuy nhiên, Oates chỉ phải ngồi tù vài năm khi cuộc Cách mạng Vinh Quang quét qua nước Anh vào năm 1688.

6. Piltdown Man

Người đàn ông Piltdown khiến các nhà khoa học hao tâm tổn sức

Sau khi Charles Darwin xuất bản cuốn "Về nguồn gốc của các loài" vào năm 1859, các nhà khoa học đã ra sức tìm bằng chứng hóa thạch của tổ tiên của con người đã tuyệt chủng. Họ tìm kiếm những cái được gọi là "mắt xích mất tích" để lấp vào những khoảng trống trên biểu đồ thời gian quá trình tiến hóa của con người. Nhà khảo cổ Charles Dawson tuyên bố ông khai quật được một mắt xích bị mất vào năm 1910, nhưng thực sự đó là một trò lừa đảo lớn nhất trong lịch sử.

Phát hiện của Charles Dawson chính là người đàn ông Piltdown (Piltdown man), một vài mảnh xương sọ và răng hàm nằm trong các mỏ đá ở Piltdown,Sussex, Anh. Dawson đã đem những thứ tìm thấy tới nhà cổ sinh vật học nổi tiếng Arthur Smith Woodward, người khăng khăng khẳng định đó là đồ thật cho tới lúc qua đời.

Mặc dù phát hiện trên đã được cả thế giới biết tới, sự dối trá đằng sau Piltdown man dần dần được làm sáng tỏ. Trong những thập kỷ tiếp, các khám phá lớn khác cho thấy Piltdown man không phù hợp với câu chuyện tiến hóa của loài người. Đến những năm 1950, các cuộc kiểm tra cho thấy hộp sọ chỉ có 600 tuổi và phần hàm dưới hộp sọ là của một con đười ươi. Một số người am hiểu rõ ràng đã chế tác những mảnh xương, bao gồm gọt dũa và nhuộm răng bằng hóa chất dicromat kali.

Các nhà khoa học thế giới đã bị lừa. Vậy ai là người đứng sau trò gian lận này? Có nhiều người bị nghi ngờ, trong đó có cả Dawson. Nhưng sau đó, hầu hết các dấu hiệu đều tập trung vào Martin A. C. Hinton, nhân viên bảo tàng tại thời điểm phát hiện Piltdown man.

Có lẽ anh ta làm vậy vì muốn gây rắc rối cho ông chủ của mình, Arthur Smith Woodward, người từ chối trả cho anh ta một tuần lương.

7. Vụ Dreyfus

Đại úy Dreyfus, trung tâm của cuộc tranh luận tại Pháp từ năm 1895-1906, một mực phủ nhận tội phản quốc.

Giống như âm mưu do Titus Oates phát minh ra, vụ bê bối này được xây dựng trên một lời nói dối đã ảnh hưởng nghiêm trọng tới chính trị và gây ra sự xung đột trong xã hội. Alfred Dreyfus là một nhân viên Do Thái tại Quân độiPháp vào cuối thế kỷ XIX khi ông bị buộc tội mưu phản: bán bí mật quân sự cho Đức.

Sau khi xét xử công khai Dreyfus, các nhà chức trách đã kết án ông tù chung thân và đày ra đảo Devils. Các nhóm bài Do Thái đã sử dụng hình ảnh ông như một ví dụ về người Do Thái không yêu nước. Tuy nhiên, sự nghi ngờ phát sinh từ những lá thư buộc tội thực tế là giả mạo và rằng Thiếu tá Esterhazymới là thủ phạm thật sự. Khi các nhà chức trách Pháp bãi bỏ những cáo buộc này, nhà văn Emile Zora đã tăng cường buộc tội quân đội che đậy tội ác qua ngòi bút của mình.

Vụ bê bối xảy ra trong một trận chiến giữa phe ủng hộ Dreyfusard, người muốn lật lại vụ án và những người chống Dreyfusard. Tuy nhiên, cuộc tranh luận đã ít tập trung tới sự vô tội của Dreyfus mà chủ yếu là các nguyên tắc đạo đức. Suốt 12 năm tranh cãi, nhiều cuộc bạo động bài Do Thái đã nổ ra và các nhà chính trị trung thành với chính phủ đã bị thay thế khi những Dreyfusard kêu gọi cải cách.

Sau khi Thiếu tá Hubert Joseph Henry thừa nhận giảo mạo các tài liệu quan trọng và tự sát, nội các mới được bầu cuối cùng cũng lật lại vụ án. Tòa án tìm ra lỗi của Dreyfus, tuy nhiên, ông đã nhận được sự khoan hồng của tổng thống. Vài năm sau, phiên phúc thẩm của một toàn án dân sự phát hiện rằng Dreyfus vô tội và ông tiếp tục được phục vụ trong quân đội và chiến đấu trong Thế chiến I. Trong khi đó, vụ bê bối đã làm thay đổi bộ mặt chính trị của Pháp.

8. Vụ Clinton/Lewinsky

Cựu tổng thống Mỹ Bill Clinton và cô thực tập sinh Nhà Trắng.

Tháng 1 năm 1998, nhà báo Matt Drudge, đã tường thuật một câu chuyện giật gân: Tổng thống Mỹ, Bill Clinton, có quan hệ vụng trộm với một thực tập viên Nhà Trắng, Monica Lewinsky. Tuy nhiên, Clinton đã công khai phủ nhận những lời buộc tội này. Clinton đã nói dối trước tòa và đó là căn cứ để luận tội ông.

Paula Jones là một nhân viên tại bang Arkansas nói rằng Clinton, khi đó làm thống đốc, đã gạ gẫm quan hệ với cô. Sau đó, cô đã kiện Clinton ra tòa vì tội quấy rối tình dục. Trong một nỗ lực để chứng minh rằng Clinton có hành vi như vậy, các luật sư của Paula đã phơi bày ra các vấn đề tình dục của ông. Họ đã phát hiện Linda Tripp, một cựu thư ký Nhà Trắng là bạn tâm tình của Lewinsky. Tripp đã ghi âm lại các cuộc đối thoại trong đó Lewinsky nói về chuyện tình của mình với tổng thống. Sau đó, các luật sư đã dò hỏi Clinton với các câu hỏi riêng biệt và buộc ông phải phủ nhận lời khai trước đó.

Trong vụ bê bối công khai, công tố viên Kenneth Starr đã triệu tập Clinton, người cuối cùng đã thừa nhận về mối quan hệ. Căn cứ vào báo cáo của Starr, Hạ viện Nhà Trắng đã bỏ phiếu buộc tội Clinton khai man và cản trở công lý. Bất chấp vụ bê bối này, Clinton vẫn duy trì một tỷ lệ ủng hộ tương đối cao từ công chúng Mỹ và Thượng viện đã tha bổng cho ông. Tuy nhiên, trong con mặt của nhiều dân Mỹ, hình ảnh của ông đã bị vẩn đục.

9. Vụ Watergate

Cựu tổng thống Richard Nixon mất ghế tổng thống vì bê bối Watergate.

Hai thập kỷ trước khi xảy ra vụ bê bối Clinton, một tổng thống khác của Mỹ đã gặp rắc rối với lời nói dối của mình và các cuộc tranh luận đã có tác động xấu tới cục diện chính trị nước Mỹ thời điểm đó.

Vào mùa hè trước khi Tổng thống Richard Nixon thành công trong cuộc tái bầu cử cho nhiệm kỳ thứ hai, năm người đàn ông đã bị bắt khi đang xông vào trụ sở của Ủy ban Dân chủ Quốc gia đặt tại khách sạn Watergate. Các chứng cứ thu thập được cho thấy những quan chức thân cận với Nixon đã ra lệnh cho những tên trộm này, có lẽ là đặt thiết bị nghe trộm. Câu hỏi lập tức được đặt ra là liệu Nixon có biết về chuyện này, bao che và thậm chí là sắp đặt sẵn không.

Để đối phó lại những nghi ngờ tăng cao, Nixon phủ nhận các cáo buộc rằng ông không biết gì và tuyên bố "Tôi không phải là một kẻ lừa gạt". Tuy nhiên, lời nói dối này lại làm hại ông. Khi biết rằng các cuộc hội thoại cá nhân của Nhà Trắng đều được Nixon ghi âm, coi đó như một kiểu nhật ký hằng ngày, ủy ban điều tra đã yêu cầu thu thập các cuộn băng. Cựu Bộ trưởng tài chínhJohn Connally đã đề nghị nếu Nixon từ bỏ những cuộn băng và nói sự thật, ông vẫn được tiếp tục nhiệm kỳ của mình. Nhưng Nixon đã không làm điều đó. Ngày 24/7/1974, Toà án tối cao Mỹ đưa ra một phán quyết: yêu cầu Tổng thống Nixon giao nộp những cuộn băng.

Các cuốn băng nóng hổi là bằng chứng cho thấy Nixon đã cố gắng che đậy về vụ đột nhập vào khách sạn Watergate. Khi các thủ tục luận tội bắt đầu, Nixon đã từ chức. Vụ bê bối đã để lại một vết sẹo khó lành trên chính trường Mỹ.

10. Vụ tuyên truyền của Đức quốc xã

Lời nói dối của Hitler đã làm hại những người Do Thái vô tội.

Vào thời điểm chủ nghĩa phát xít xuất hiện tại Đức trong những năm 1930, thái độ bài Do Thái không có gì mới. Những người Do Thái đã phải chịu đựng một lịch sử đàn áp và thành kiến lâu dài. Và mặc dù Đức quốc xã đã tồn tại với những lời nói dối trong nhiều thập kỷ, đây là thời điểm những lời nói dối đem lại tác động tàn phá nhất. Hơn bao giờ hết, những người bài Do Thái được thể hiện trong một chính sách quốc gia sâu rộng mang tên "Giải pháp cuối cùng", nhằm loại bỏ người Do Thái trên khắp thế giới.

Để thực hiện điều này, Adolf Hitler và bộ trưởng tuyên truyền của mình,Joseph Goebbels, đã phát động một chiến dịch lớn để thuyết phục người dân Đức rằng những người Do Thái là kẻ thù của họ.

Sau khi tuyên truyền trên báo chí, bọn họ phát tán những lời nói dối đổ lỗi cho người Do Thái về các vấn đề của nước Đức, bao gồm thất bại trong Thế chiến I, thậm chí, bọn họ còn nói rằng người Do Thái đã tham gia vào các vụ giết trẻ em Cơ đốc giáo và lấy máu của họ để phết lên bánh mỳ trong lễ Quá hải.

Sử dụng người Do Thái như vật tế thần, Hitler và bạn nối khố của y dàn xếp chi tiết cái mà bọn họ gọi là "lời nói dối lớn". Lý thuyết này cho rằng lời nói dối lớn như thế nào cũng không phải là vấn đề, mọi người sẽ dần tin vào điều đó nếu bạn lặp lại nó nhiều lần. Hitler cho rằng ai cũng nói những lời nói dối nhỏ, nhưng chỉ có một số ít dám nói dối những điều to tát.