Ngày 11 tháng Giêng âm lịch hàng năm, người dân thôn Thụy Lôi, xã Thụy Lâm (huyện Đông Anh, TP Hà Nội) tổ chức lễ rước vua giả rất độc đáo. Đây là lễ hội truyền thống được tổ chức hàng năm để tưởng nhớ công ơn của vị thần Huyền Thiên Trấn Vũ giúp vua An Dương Vương trừ yêu quái, xây thành Cổ Loa.
Sự tích bắt nguồn từ việc An Dương Vương xây thành ốc, được các tiên nữ đêm đêm xuống trần gánh đất đắp hộ, nhưng ma gà tác yêu, tác quái giả tiếng gà gáy sáng làm các tiên cô bỏ cuộc bay về trời, nên đắp mãi không xong thành. Sau nhờ được thần Huyền Thiên Trấn Vũ ra tay diệt được ma gà trắng núp ở Thất Diệu Sơn, nên vua mới xây xong thành Cổ Loa.
Để tạc ghi công đức của thần, nhà vua cho xây dựng đền Sái, thờ thần Trấn Vũ. Hàng năm, cứ vào mùa xuân, nhà vua lại đích thân xa giá về bái yết tại đền. Về sau, việc đi lại khó khăn, tốn kém tiền bạc của nhân dân nên nhà vua ban chiếu cho làng Thụỵ Lôi thực hành nghi lễ rước vua, chúa giả này. Từ đó xuất hiện lễ hội “rước vua giả”, còn gọi là lễ rước vua sống của nhân dân làng Thụỵ Lôi.
Theo ghi nhận của chúng tôi, hàng nghìn người dân đã có mặt tại khu vực đình làng Thụy Lâm và đền Sái từ sớm để chờ đợi màn rước vua độc đáo ngày đầu xuân. Thanh niên trai tráng trong làng được lựa chọn để khênh kiệu Vua và Chúa. Rất đông người dân phấn khởi đi trong đoàn rước cùng tiếng nhạc của phường bát âm.
Hai cụ già được chọn đóng vai Vua và Chúa năm nay
Mỗi một năm người dân trong làng lại chọn ra những người cao tuổi xứng đáng để vào vai "Vua, Chúa" và 4 vị quan tứ trụ triều đình.
Vua làm lễ tại đình làng trước khi ngồi kiệu để được rước ra đền Sái
Người dân cầu an tại lễ hội
Vua uy nghi trên kiệu
Chúa ngồi trên kiệu đi trước dẫn đường cho Vua
Rất đông người tham gia đoàn rước
Quan vào đền Sái
Chúa và Vua đến đền Sái làm lễ
Chúa uy nghi với thanh bảo kiếm trên tay
Nghi lễ trang trọng tại đền Sái
Vua cử hành lễ
Chúa thực hiện nghi lễ tại đền Sái sau khi được rước từ đình làng đến
Vua và 4 vị quan triều đình trước đền Sái
Chúa cùng các quan di chuyển đến làm lễ tại đền Thượng
Bước đi uy nghi với bảo kiếm trên tay
Vinh dự đóng vai Chúa năm nay là ông Lê Quang Hân (70 tuổi). Ông cho biết, đây là may mắn và vinh hạnh của gia đình.
Đền Sái được bao bọc với cánh đồng lúa thôn Thụy Lâm. Từ bao đời nay, dân làng Thụy Lâm vẫn duy trì lễ hội rước vua giả như một nét văn hóa độc đáo của vùng quê yên ả này.